Skip to main content

Kruis Malou

De nakende Bevrijdingsdagen waren voor de gemeente Balen en de toenmalige gemeente Olmen een echte tragedie geworden. Op 11 september 1944 gaf het Duitse legercommando aan de burgerbevolking van Oostham, Olmen en Balen het bevel om hun huizen te verlaten en het ganse grondgebied te evacueren. De regio zou volgens de Duitsers frontgebied worden. Drie vrachtwagens vol met heel jonge Duitse soldaten hielden halt in Schoorheide. Ze hadden de spiegeltjes van hun uniformkragen en alle kentekenen van hun jassen getrokken. Volgens sommigen onder hen waren zij bij de terugtocht uit Leopoldsburg door burgers onder vuur genomen. De Duitse soldaten doorzochten de huizen en dreven een tiental mannen bij elkaar.

Victor Gypen en Jef Verpoorten, de koster, waren de eersten die werden meegevoerd naar een braakliggend stuk land. Daar moesten de twee mannen beginnen graven. Toen de kuil ongeveer een meter diep was, werden ze neergeschoten. De koster was op slag dood. Victor Gypen liet zich te vroeg vallen. Hij was wel in zijn linker schouder gewond, maar bleef roerloos liggen.

Na lange tijd werden nog anderen meegebracht: het waren Peer Geuens, Jef Geuens, Ferdinand Goris, Bert Keyken, Michel Alen, Jan Ruymaekers, Ferdinand Ruymaekers en Frans Geukens. Zij werden neergeschoten, in de kuil gegooid, en met aarde bedekt. Toor Gypen en Nand Ruymaekers leefden nog en konden zich later uit de kuil bevrijden. Samen kropen ze naar een verder gelegen boerderij. De boer ging ’s nachts hulp halen en ‘s anderendaags werden ze op een stootkar naar het ziekenhuis (Gasthuis) van Balen gebracht. De twee mannen genazen van hun wonden en droegen het gruwelijk gebeuren nog heel wat jaren met zich mee. Nand Ruymaekers overleed te Balen op 4 mei 1978. Victor Gypen werd heel wat ouder en overleed te Balen in 1989.

In de nabijheid van de plaats waar het Malou-drama zich afspeelde, werd een herdenkingskruis opgericht ter nagedachtenis van de slachtoffers. Het monument is ook bekend als de ‘Calvarieberg’. Onder een groot Christusbeeld werden de namen aangebracht van de tien slachtoffers die op 11 september 1944 ter plaatse werden neergeschoten.

De acht dodelijke slachtoffers werden oorspronkelijk begraven op het kerkhof van Schoorheide. Na de oprichting van een groot monument aan de achterzijde van de begraafplaats, werden de slachtoffers op 15 april 1945 herbegraven aan deze gedenksteen. De plechtige inhuldiging van dit monument gebeurde op 11 september 1949 onder massale belangstelling van de Balense bevolking. De belangrijkste spreker tijdens die plechtigheid was Victor Gypen, één van de twee overlevenden van het drama.

BRON: Erfgoed Balen in samenwerking met werkgroep Balen Bevrijd

Info:

Erfgoed Balen
Vaartstraat 29
2490 Balen
014/74 41 70
erfgoed@balen.be