Oud Gemeentehuis

In de late 19de en in het eerste kwart van de 20ste eeuw waren heel wat gemeenten in de provincie Antwerpen in de weer om een nieuw gemeentehuis te bouwen. De provinciale architecten van toen tekenden de plannen en hun invloed is duidelijk terug te vinden in die gebouwen. De invloed van de neogotiek, een bouwstrekking van die periode, was nooit ver weg.
Het Balense oud gemeentehuis werd opgetrokken in het ‘goed seizoen’, zoals men dat toen noemde, van 1906-1907. Bouwheer was het gemeentebestuur van Balen onder burgervader Alphonsus Dierckx.

Het gebouw is, zoals gezegd, min of meer neogotisch van stijl met als hoofdmateriaal rode baksteen van steenbakkerijen uit Beerse en Rijkevorsel, onderbroken door lagen en versieringen in witte natuursteen van Euville (Frankrijk).
Wanneer we het hebben over de stijl van het gebouw is het misschien beter om te spreken over een zogenaamde ´Taeymansstijl of -architectuur`. Provinciearchitecten Petrus Jozefus Taeymans (1842-1902) en zoon Julius Petrus Taeymans (1872-1944 ) hebben rond de eeuwwende 1900 hun stempel gedrukt op de bouw van een zeer groot aantal (vooral openbare) gebouwen in de provincie Antwerpen.

Van 1907 tot 1977 deed het gebouw dienst als gemeentehuis van Balen. Na de fusie in 1976 van de gemeentes Balen en Olmen werd het gebouw te klein om alle diensten in onder te brengen. De gemeentediensten verhuisden daarom naar een nieuw complex in de Vredelaan. In 1978 werd het Oud Gemeentehuis in gebruik genomen door de in 1977 opgerichte Heemkundige Kring Balen-Olmen. Later splitste deze heemkring zich in Erfgoed Balen (Oud Gemeentehuis) en de Olmense Vereniging voor Heemkunde en Geschiedenis (Pastorij Olmen).
Sinds 2001 is het Oud Gemeentehuis een beschermd monument. Vijftien jaar later werden het Oud Gemeentehuis, alsook het Kruiermuseum, volledig gerenoveerd. Het museum geeft daarbij een beeld van het dagdagelijkse leven in een Kempens dorp, in de periode tussen de twee wereldoorlogen, het Interbellum.

BRON: Erfgoed Balen